De twintigste eeuw was er een van sociale verbetering, technologische vooruitgang, maar ook van oorlog en crisis. Wij hebben de herinneringen vastgelegd van de mensen die deze veranderingen hebben meegemaakt. Hun verhalen geven een persoonlijke inkijk in het verleden. Deze herinneringen verdienen het om bewaard te blijven, en dat is precies wat wij met ‘Toen ik 21 was’ gedaan hebben.
Toen ik 21 was
Een interviewproject over hoop, teleurstelling, plezier en ambitie in de twintigste eeuw.
Het project
Samen met mede-historicus Esther Ladiges interviewde ik tussen 2014 en 2016 Nederlanders uit de vooroorlogse en stille generatie die zijn opgegroeid met crisis en oorlog.
Het interviewproject Toen ik 21 was is opgezet met het doel de verhalen van deze generaties op te schrijven nu het nog kan.
Hoewel het een project vol herinneringen is, is het geen nostalgisch project. De verhalen gaan over een tijd waarin mensen oud genoeg waren om terug te kijken, maar nog jong genoeg om de dromen over hoe hun toekomst eruit kan zien. Hoe het leven vervolgens zijn loop neemt, dát vertellen onze sprekers. Deze interviews zijn ooggetuigenverslagen van een ander tijdperk. U leest hoe deze mensen omgingen met tegenslagen, over hun veerkracht en hoe ze kunnen relativeren. De verhalen zijn geestig en ontroerend: een monument voor een Nederland dat niet meer bestaat.
De inspiratie voor het project waren de verhalen die onze grootouders ons vertelden. Over een tijd die zo anders is dan de onze, een tijd waarin zij zó anders waren dan de opa’s en oma’s zoals wij ze kenden. Een tijd waarin zij jong waren, genoten, afzagen en weer doorgingen.
Met veel plezier merkten wij dat het project ook persoonlijke verhalen ging bevatten over periodes waar wij zelf mee onbekend waren, zoals de agressie tegen communisten en het uitzetten van Duitse Nederlanders als onderdeel van Operation Black Tulip.
In veel van deze verhalen is de oorlog direct of indirect aanwezig. Dat kan ook bijna niet anders. Voor allen was het een tijd die veel indruk heeft gemaakt, een tijd waarin liefde verloren ging en gewonnen werd. Toch gaat dit project niet expliciet over de Tweede Wereldoorlog. Dit is een bewuste keuze. Het leven van deze generaties was zo veel meer dan dat. Daarom vertellen al onze sprekers ook over hun families, vrijetijdsbesteding, opleiding of werk.
Anno 2021 wordt er gewerkt aan een boek met een selectie van de verhalen.
Met dank aan
Iedereen die wij voor dit project gesproken hebben en
Anita Noordhoff
Esmee Vos-Hamberg
Anne Burgers
Maarten van het Reve
Esther Ladiges
De kinderen van de sprekers
De directie van de opleiding Schrijftolk aan het Instituut voor Gebaren, Taal en Dovenstudies en de studenten:
Ina Koekkoek-Sienerth
Nikkie ten Westenend:
Clarissa van den Elzen:
Kim Erkamps:
Eline Esseveld:
Karlijn Soppe:
Mirjam Houtackers:
Kirsten Verkerk
Marlinda Paalman
Clarissa van den Elzen
Copyright @ Alle beelden en teksten zijn, tenzij anders vermeld, het eigendom van Kim Koops en Esther Ladiges en mogen niet zonder hun toestemming gebruikt worden.
Is je nieuwsgierigheid geprikkeld en wil je weten wat ik voor je kan doen? Doe onze quiz!